Babcine figi i jabłka

To niezwykle kremowe ciasto, w którym znajdziesz warstwy soczystych jabłek smażonych na złocisty kolor i podlane słodkim syropem figowym. Wszystko spoczywa na chrupiącym spodzie i otulone jest delikatną warstwą karmelu. Smak, do którego wracają najpiękniejsze dziecięce wspomnienia.

Kiedy robię to ciasto, od razu przenoszę się myślami do domu babci. Na każdą rodzinną okazję piekła je dla nas z miłością. Teraz sama przygotowuję ten smakołyk, bo domownicy ciągle o nie proszą.

Co będzie potrzebne

• Maślane herbatniki: zapewniają pyszny i chrupiący fundament, który świetnie kontrastuje z miękkim kremem
• Mascarpone: sprawia, że masa jest gładka i lekka, jej smak bije na głowę zwykły twaróg
• Ocet jabłkowy: przełamuje słodycz, uwydatnia aromat jabłek
• Syrop figowy: daje głębię i charakterystyczną słodycz, jakiej nie da żaden inny dodatek
• Przyprawy: cynamon i imbir tworzą niezwykły aromat i przytulny klimat jesieni

Spód krok po kroku

Jak przygotować spód:

Połam ciasteczka maślane i zmieszaj z rozpuszczonym masłem oraz cukrem, aż masa nabierze lekko wilgotnej, piaskowej struktury. Powinna trzymać kształt, gdy ją ściśniesz dłonią. Wyłóż nią dno tortownicy (24 cm średnicy) i dokładnie ugnieć, najlepiej dnem szklanki. Wstaw do lodówki na pół godziny, żeby się utrwalił.

Smażenie jabłek

Karmelizowanie jabłek:

Zdejmij skórki z jabłek i pokrój je w drobną kostkę lub cienkie talarki. Do rondelka wlej ocet jabłkowy, dodaj brązowy cukier, szczyptę imbiru oraz cynamonu. Podgrzewaj całość, mieszając, aż cukier się rozpuści. Wrzuć jabłka i duś je ok. 8-10 minut na małym gazie, by zmiękły i lekko się zarumieniły. Pod sam koniec podlej syropem figowym, przemieszaj i zostaw do ostygnięcia.

Robienie kremu

Krem – jak zrobić:

Śmietanę kremówkę przelewaj do dużej miski i zacznij ubijać na niskich obrotach, stopniowo zwiększając moc, aż zrobi się sztywna. W innej misce mascarpone wymieszaj z cukrem pudrem i cukrem waniliowym tak długo, by uzyskać gładką konsystencję. Na koniec łagodnie połącz obie masy przy pomocy szpatułki, mieszając od dołu do góry, by krem pozostał puszysty.

Układanie warstw

Jak składać ciasto:

Na zimny spód rozłóż najpierw połowę kremu, pomagając sobie szpatułką. Potem poukładaj na wierzch jabłka z syropem, zostawiając wolny brzeg. Przykryj je całą resztą masy i równo rozsmaruj po powierzchni. Ciasto schładzaj w lodówce minimum 4 godziny, najlepiej jednak przez noc – wtedy smaki najlepiej się przenikają.

Podanie i dekoracja

Jak podać i ozdobić:

Podgrzej w rondelku masło z karmelem, mieszaj przez chwilę na wolnym ogniu do połączenia. Zdejmij z kuchenki, odstaw na kilka minut. Delikatnie wylej polewę na ciasto. Gotowy wypiek pokrój ostrym nożem. Najlepszy efekt uzyskasz, mocząc nóż w ciepłej wodzie przed każdym cięciem.

Przypnij

Najbardziej lubię domowy syrop figowy, który gotuję z suszonych fig, cukru, wody i paru kropel cytryny. Babcia zawsze opowiadała, że figi zrywała w ogródku sąsiadów, a w zamian zostawiała im spory kawałek ciasta.

Przechowywanie

Ciasto z figami i jabłkami trzymaj w chłodzie pod przykryciem (najlepiej folią spożywczą lub w szczelnym pojemniku) do 4 dni. Z czasem spód może zmięknąć, ale nie wpłynie to na smak. Jeśli chcesz zrobić zapas, zamrażaj ciasto bez polewy – porcje owiń szczelnie folią i włóż do pudełka. W zamrażarce wytrzyma do 2 miesięcy. Odmrażaj powoli, najlepiej całą noc w lodówce.

Opcje zamiany produktów

Brak mascarpone? Użyj serka śmietankowego (np. polski kremowy twarożek) z odrobiną śmietany. Zamiast syropu figowego świetnie sprawdzi się miód z paroma drobno siekanymi figami suszonymi, albo rozrzedzony dżem figowy. Ocet jabłkowy możesz zastąpić sokiem z cytryny z odrobiną miodu. Spód wyjdzie pyszny z kruchych ciastek owsianych, pełnoziarnistych albo z pokruszonych biszkoptów z dodatkiem orzechów.

Pomysły na serwowanie

To babcine ciasto najlepiej smakuje z filiżanką mocnej kawy lub czarnej herbaty. Dla efektu wow połóż kawałek wypieku na małym talerzyku, udekoruj plasterkiem świeżego jabłka skropionego cytryną, gałązką mięty i odrobiną tartego cynamonu. Nie zaszkodzi dorzucić gałki lodów waniliowych albo łyżki bitej śmietany ze szczyptą kardamonu.

Znaczenie w polskiej tradycji

Jabłkowe ciasta od dawna królują w polskich domach, szczególnie na wsiach, gdzie sady jabłoniowe były normą. Figi to bardziej współczesny dodatek, który pojawił się, gdy import owoców stał się łatwiejszy. Ocet jabłkowy robiono kiedyś samemu. Służył nie tylko do konserwowania, ale również jako składnik słodkich wypieków i znakomicie podkreśla owocowy smak.

Często Zadawane Pytania

→ Czy ocet jabłkowy da się czymś zastąpić?

Pewnie, wlej sok z cytryny albo trochę białego wina. Jednak to ocet jabłkowy robi tu robotę i daje unikatowy smak.

→ Jak zrobić domowy syrop z fig?

Wrzuć 250g suszonych fig w kostkach do garnka z 1 szklanką wody i ½ szklanki cukru. Gotuj na małym ogniu, aż zgęstnieje, czyli jakieś 15-20 minut. Potem całość zmiksuj na mus.

→ Czy zamiast jabłek mogę dorzucić inne owoce?

Jasne, nadają się gruszki, morele albo śliwki. Po prostu dostosuj czas duszenia do owoców, które wybierzesz.

→ Jak długo trzyma świeżość w lodówce?

W chłodzie wytrwa nawet 3-4 dni. Najfajniejszy jest na drugi dzień, bo wtedy każdy smak się zgrywa.

→ Co w zamian za mascarpone, jeśli go nie mam?

Masz pod ręką serek kanapkowy typu Philadelphia i trochę śmietanki? Połącz je razem, choć smak będzie trochę inny, to konsystencja się sprawdzi.