Świąteczne Ciasto Miodowe Kruszonka

Puszyste ciasto miodowe z lekkim kremem i chrupiącą kruszonką to typowy zimowy smakołyk, który od lat podbija serca w mojej rodzinie. Miękkie warstwy pachnącego miodu przełożone aksamitnym kremem budyniowym i dopełnione złocistą kruszonką – tak pachnie zima w naszym domu.

Robiłam to ciacho pierwszy raz, kiedy rodzina wpadła niespodziewanie w Wigilię. Od tamtego dnia co święta znajomi proszą mnie o sposób na to miodowe pyszności.

Składniki

• Ciasto miodowe: szczypta soli – wydobędzie smaki, nie będzie przesłodzone
• Ciasto miodowe: pół łyżeczki cynamonu – podkręci aromat i doda ciepła
• Ciasto miodowe: 2 łyżeczki przyprawy piernikowej – niech dominują imbir i goździki
• Ciasto miodowe: 2 łyżeczki sody – spulchni i lekko podniesie blaty
• Ciasto miodowe: 3 jajka w temperaturze pokojowej zapewnią puszystość i delikatność
• Ciasto miodowe: 120g miodu wielokwiatowego lub lipowego – to serce smaku i złoty kolor
• Ciasto miodowe: 120g cukru – w sam raz, nie za słodkie
• Ciasto miodowe: 150g masła, najlepiej tłustego – dodaje kruchości
• Ciasto miodowe: 400g mąki pszennej – klasyczna baza gwarantująca super strukturę

• krem serowy: 2 łyżeczki ekstraktu naturalnej wanilii, dla podbicia aromatu
• krem serowy: 150g cukru pudru sprawi, że krem będzie śliski i delikatny
• krem serowy: 200g miękkiego masła – daje silkę i kremowość
• krem serowy: 2 opakowania budyniu waniliowego – trzyma krem razem i daje aksamitność
• krem serowy: 750ml pełnego mleka – dla gładkiego kremu

• Kruszonka: 50g grubo siekanych orzechów włoskich lub laskowych dla chrupania i smaku
• Kruszonka: 1 łyżeczka cynamonu da nam aromat i ciepły kolor
• Kruszonka: 100g zimnego masła w kawałkach – dzięki temu wyjdzie krucha
• Kruszonka: 100g cukru dla lekkiej słodyczy i lepszej karmelizacji
• Kruszonka: 150g mąki pszennej – klasyczny składnik chrupiącej kruszonki

Krok po Kroku

Ciasto miodowe – krok 1:

Podgrzej razem masło z cukrem i miodem w garnuszku na małym ogniu, powoli mieszając aż się wszystko połączy. Uważaj, żeby nie zagotować, wystarczy aż się rozpuści. Odstaw na minimum 10 minut, by postało i trochę ostygło.

Ciasto miodowe – krok 2:

W dużej misce zrób miksturę z mąki, cynamonu, soli, przyprawy piernikowej i sody. Przemieszaj wszystko trzepaczką, żeby przyprawy były wszędzie równo.

Ciasto miodowe – krok 3:

Do miski z jajkami dolej przestudzoną masę miodową. Dodawaj jajka pojedynczo i mieszaj po każdym. Pilnuj, by masa miała tylko lekko ciepłą temperaturę – inaczej zrobi się jajecznica.

Ciasto miodowe – krok 4:

Wsypuj mieszankę suchych składników do mokrych – po trochu, za każdym razem mieszając szpatułką. Ciasto będzie gęste, więc podziel na dwie równe porcje wagowo – wypiek wyjdzie równy.

Pieczenie blatów – krok 1:

Foremkę około 24x28cm wyłóż papierem spożywczym – niech wystaje za ranty, potem łatwiej wyjąć upieczone blaty.

Pieczenie blatów – krok 2:

Pierwszą porcję ciasta wylej na papier i wyrównaj szpatułką, żeby warstwa była równa. Dzięki temu dobrze się upiecze.

Pieczenie blatów – krok 3:

Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180°C i piecz około 15–18 minut. Po wbiciu patyczka w środek ma być suchy, a ciasto lekko się zarumieni. Po wyjęciu blaty są jeszcze miękkie – tak ma być.

Pieczenie blatów – krok 4:

Ostrożnie przełóż blaty z formy na kratkę (wraz z papierem). Poczekaj aż wystygną do końca, minimum 12 godzin. Nie śpiesz się, bo gorące mogą rozmoczyć krem.

Krem – krok 1:

Twaróg przetrzyj przez sito albo użyj serka typu Philadelphia, zblenduj na gładko w pokojowej temperaturze. Będzie łatwiej połączyć z resztą składników.

Krem – krok 2:

Zetrzyj miękkie masło z cukrem pudrem, aż masa zrobi się jasna i puszysta. Użyj średnich obrotów miksera – to potrwa 3–5 minut i dobrze napowietrzy krem.

Krem – krok 3:

Dolewaj ser do ubitej masy stopniowo, w małych porcjach, cały czas miksując na średnich obrotach. Po każdej partii miksuj aż składniki się połączą.

Krem – krok 4:

Na końcu wrzuć wanilię i dodaj śmietanę (opcjonalnie). Ubij jeszcze przez 2–3 minuty aż krem będzie lekki i trzyma formę. Gdyby wyszedł za miękki, schłodź go w lodówce przed użyciem.

Kruszonka – krok 1:

Włóż do miski wszystkie składniki na kruszonkę (mąkę, cukier, cynamon, masło pokrojone w kostki). Rozcieraj palcami aż powstaną nieregularne gródki – będą fajnie chrupać na wierzchu.

Kruszonka – krok 2:

Dodaj siekane orzechy i lekko zamieszaj. Dzięki temu będą równomiernie po całej kruszonce i dadzą super smak.

Kruszonka – krok 3:

Kruszonkę wysyp na blachę na papierze – warstwa ok. 1cm. Piecz w 180°C przez 10–15 min, w połowie lekko przemieszać, by się równomiernie zarumieniła.

Kruszonka – krok 4:

Kruchą kruszonkę zostaw do wystygnięcia na blasze. Gdy zrobi się zimna, nie straci chrupkości i łatwo rozprowadzisz ją na cieście.

Składanie – krok 1:

Pierwszy blat połóż na tacy (spód do góry dla płaskiej powierzchni). Zdejmij delikatnie papier, jeśli się przykleił.

Składanie – krok 2:

Wylej przygotowany krem i rozprowadź dokładnie szpatułką równo aż po brzegi.

Składanie – krok 3:

Przykryj drugim blatem (spodem do góry dla równej powierzchni). Całość obsyp równomiernie kruszonką, dociśnij lekko dłonią. Przed podaniem zasyp cukrem pudrem, będzie wyglądało jak śnieg!

Składanie – krok 4:

Na sam wierzch rozłóż trzeci blat spód do góry – będzie bardzo równo! Kruszonkę wysyp równomiernie, lekko przyciśnij. Prósz cukrem pudrem i gotowe na zimową ucztę.

Przypnij

Mój hit to miód lipowy z zaprzyjaźnionej pasieki – daje fajny aromat i jasny kolor. Babcia zawsze powtarzała, że ciasto miodowe wymaga najlepszego miodu. Ten zapach zawsze przywołuje mi obrazy długich zimowych wieczorów z rodziną przy cieple kominka.

Przechowywanie

Trzymaj ciasto schowane w lodówce, najlepiej przykryte folią lub w pojemniku z pokrywką – do 5 dni zostaje świeże. Przed podaniem wyciągnij z lodówki na około 30 minut, wtedy krem super mięknie i aromaty nabierają mocy. Jak chcesz zatrzymać na dłużej, pokrój na kwadraty, ciasno owiń w folię i zamroź nawet na 3 miesiące. Rozmrażaj przez noc w lodówce, będzie idealne!

Alternatywy Składników

Nie masz miodu lipowego? Sprawdź każdy jasny płynny miód – ważne, by nie był zbyt ciemny, żeby nie zdominował smaku. Zamiast proszku budyniowego możesz użyć już ugotowanego budyniu, wtedy użyj mniej mleka. Krem wyjdzie też super, gdy połowę masła zamienisz na mascarpone – będzie jeszcze bardziej aksamitny. Bez glutenu? Miks mąk bezglutenowych plus łyżeczka gumy ksantanowej na 0,5kg mąki i gotowe.

Pomysły na Podanie

To ciasto miodowe rewelacyjnie smakuje przy herbacie Earl Grey albo z kawą pachnącą korzennymi przyprawami. Na elegancko wyłóż na ozdobnej paterze, posyp cukrem pudrem i odrobiną cynamonu. Jeśli lubisz owoce, zrób mus z leśnych jagód – ich kwaśny smak świetnie przełamie słodycz. W chłodne wieczory wrzuć kawałek do mikrofalówki na 15 sekund i wypróbuj z gałką lodów waniliowych. Efekt wow gwarantowany!

Tradycja w Polsce

Miodowe wypieki to polska klasyka – były z nami już w średniowieczu, kiedy miód był głównym słodziwem. Najwięcej piecze się ich na grudzień i Boże Narodzenie, kiedy korzenne przyprawy z dalekich krajów były czymś luksusowym. Taki przekładany wypiek to nowocześniejsze podejście, ale smakuje jak babcine wypieki. W każdym regionie Polski podobne ciasto jest obowiązkowe na świątecznym stole i symbolizuje słodkie rozpoczęcie nowego roku.

Często Zadawane Pytania

→ Czy można przygotować ciasto miodowe wcześniej?

Pewnie, bez problemu zrobisz to ciasto nawet dwa-trzy dni przed podaniem. Gotowe trzymaj w lodówce pod przykryciem, wtedy blaty zmiękną od kremu i wszystko będzie jeszcze smaczniejsze.

→ Jaki miód najlepiej nadaje się do tego ciasta?

Lipowy albo wielokwiatowy miód pasuje idealnie, bo są mocniejsze w smaku. Gryczany też będzie spoko, da bardziej wyrazisty aromat. Te słabiutkie miody sobie odpuść, prawie ich nie poczujesz.

→ Czy można zastąpić budyń waniliowy innym smakiem?

Niczego nie musisz się trzymać. Spróbuj śmietankowego lub kokosowego — też super będą pasować. Czekoladowy? Jak najbardziej! Ten wariant na pewno się sprawdzi, jeśli lubisz kontrast słodkiego i intensywnego smaku miodu.

→ Jak długo ciasto miodowe zachowuje świeżość?

Z trzymaj je w lodówce, wytrzyma nawet tydzień. Dobrze je owiń albo wsadź do pudełka — wtedy nie wchłonie innych zapachów. Chcesz później? Pokrój i zamroź. Tam przeleży aż dwa miesiące.

→ Czy można pominąć kruszonkę na wierzchu?

Oczywiście, jeśli nie chcesz kruszonki, pomiń ją całkowicie albo spróbuj zamiast niej posiekanych orzechów, czekolady czy lukru. Możesz też tylko posypać cukrem pudrem albo położyć sam blat bez dodatków na samej górze.

→ Jak uzyskać idealne warstwy ciasta miodowego?

Najłatwiej ciasto podzielić wagowo na trzy równe części. Kontroluj czas pieczenia, żeby nie przesuszyć blatów. Przed smarowaniem kremem, poczekaj aż wszystko dobrze ostygnie, a krem nabierze odpowiedniej gęstości — nie może się lać.